Święty ptak Raróg

Raróg jest świętym ptakiem Słowian. Świętym symbolem ludów zamieszkujących ziemie od Bałtyku po Bałkany. Od Łaby, aż po rzekę Moskwę. Czcili oni drapieżnika poświęconego bogu Swarogowi. Ognisty ptak towarzyszył bóstwu i jego wyobrażeniom. Pojawiał się na niebie, gdzie wytrwali obserwatorzy mogli go oglądać nocą. Pod postacią świetlistego punktu mógł przemieszczać czarny nieboskłon. Czasem strzelał w górę jak pędząca z rozmachem noworoczna raca. Kiedy indziej obserwatorzy twierdzili, że widzieli wiązkę światła pikująca w wodę i zanurzającą się w niej bezpowrotnie. Fantazja ludzka podpowiadała i inne obrazy. Co bardziej kreatywni o lotnej fantazji widywali raroga jako wir pełen światła, kręcący po polu w blasku dnia. Wirując rozsiewał blask w koło. Byli i tacy, którzy widzieli smoka ogromnego i pełnego światła lub płomieni. Gad ział płomieniami i jak meteor wystrzelał w niebo. Tylko słońce mogło go przyćmić. Był gorącym symbolem pełnym światła i ciepła. Wszystkim obserwatorom zwiastował szczęście i pomyślność w życiu. Dlatego każdy chciał zobaczyć ognistego ptaka raroga. Był pożądanym widokiem. Ludzie tak pragną być szczęśliwi. Na obszarze słowiańszczyzny znany był w różnych postaciach. Wschodnia słowiańszczyzna pokazywała raroga jako świetlistego złotego pawia wieszczącego pomyślność.

Zdarzało się i tak, że sam Swaróg przyjmował postać swego zwierzęcego atrybutu. Potężny symbol wyglądał okazale, kiedy rozkładając potężne skrzydła, a z jego ognistych piór strzelały płomienie.

Raróg był motywem wielu podań ludowych i baśni opowiadanych dzieciom przed zaśnięciem. Bogactwo i pyszność postaci sprawiała, że był wdzięcznym modelem dla opowieści. W jednym z podań bohater ludowy podróżując po ziemi natknął się na jajo raroga. Cenny przedmiot ze złota został zgubiony przez stwora i jego potomstwu groziła zagłada. A wszyscy wtedy wiedzieli, że jajo żar-ptaka to rzadkość i cenne znalezisko. Dlatego heros baśniowy świadom odpowiedzialności, sam przez długi czas wysiadywał jajo. Bez jedzenia i picia z poświęceniem trwał na posterunku.

 

Legendy słowiańskie

Legendy są czymś co pozwala nam zbliżyć się do wiary przodków. Każda kultura i region posiada swoje piękne mity i legendy, nasi słowiańscy przodkowie mieli niezwykły dar do tworzenia zapierających dech w piersiach legend. Dlatego też legendy słowiańskie (kliknij, aby przejrzeć nasz zbiór legend) są czymś co warto poznać i czym można się zachwycić. Najciekawszymi historiami które spróbuję tutaj streścić jest legenda o grajku Sadku, Ognistym ptaku i najsilniejszym bohaterze rusi – Iliji Muromiec.

Sadko Minstrel
Legenda ta opowiada o chłopcu który nigdy nie rozstawał się ze swoją lutnią. Mimo, że nie było grajka lepszego od niego, czasy były na tyle ciężkie, że nikt nie był w stanie zatrudnić Sadka. Zasmucony grajek pewnego wieczoru zaczął grać nad rzeką, co nie uszło uwadze bogu wód, który zachwycony zdolnościami Sadka zaprosił go do swego królestwa. W zamian za grę w jego pałacu, obiecał mu ślub z wybraną córką boga. Jeszcze tego samego dnia Sadko spotkał mędrca, który doradził mu, aby zerwał struny lutni podczas gry i wybrał ostatnią z córek, której przez całą noc nie mógł dotknąć. Zgodnie z obietnicą, przed grajkiem stanęło sześćset jeden cór boga wód, Sadko cierpliwie doczekał końca i wybrał ostatnią o imieniu Czerniawa. Po ślubie, gdy zostali sam na sam, grajek położył się na skraju łóżka. We śnie dotknął Czerniawy stopą, a ona okazała się tak zimna, że zbudził się od razu. Nie było już pięknej komnaty, a jego stopa leżała w rzece, która krótko potem zachorowała, prócz tego obok Sadka leżał wór złota. Od tej pory kiedy na wodzie szaleją sztormy, oznacza to, że Sadko znowu gra na lutni.

 

Ognisty Ptak (Żar ptak)
Żar ptak to historia odwzajemnionej miłości chłopca stajennego do wybranki króla krainy zamieszkiwanej przez ogniste ptaki. W legendzie tej wielki szary wilk pomaga Iwanowi (stajennemu) odnaleźć ognistego ptaka który wyjadał złote jabłka z sadu króla. Nadal jednak Iwan z piękną Jeleną mają problem, ponieważ stajenny ma sprowadzić Jelenę do króla, który chce wziąć ją za żonę. Tutaj znowu z pomocą przychodzi wilk, zamieniając się w piękną Jelenę udaje się na ślub. W ostatniej chwili przed pocałunkiem wilk przybiera swoją prawdziwą postać, kiedy tylko wargi władcy dotknęły pyska ogromnego wilka, jego serce zamarło. Iwan został królem i poślubił Jelenę.

 

Ilja Muromiec

Najsilniejszy człowiek rusi, lecz nie był taki od początku. Większość życia dręczony przez chorobę Ilja spędził w swojej wsi, gdzie po 30 latach został uzdrowiony przez pielgrzymów, a od olbrzyma Switagora otrzymał nadludzką siłę. Muromiec sam dzięki swoim zdolnościom oswobodził Kijów i obronił miasto Czernihów przed tatarskim najeźdźcą. Podczas jednej z podróży został napadnięty przez zbójów, którzy uciekli na sam widok tego, jak stuletnie drzewo rozsypuje się w drzazgi po strzale Ilji z łuku. W swoich dalszych wędrówkach Ilja wielokroć udowadniał swoją siłę. Jednego razu, schwytał najznamienitszego zbójnika, Słowika który samym gwizdnięciem ogłuszał przeciwników. Również w tym przypadku Ilja Muromiec okazał się być lepszy, schwytał Słowika i zawiózł go w prezencie Włodzimierzowi do Kijowa.

Jeśli chcesz poznać więcej ciekawych mitów i legend, odwiedź naszą stronę Bestiariusz Słowiański. Znajdziesz tam wiele ciekawych materiałów, również z dziedziny demonologii i życia codziennego słowian.