Słowiańskie symbole

Dziś zajmiemy się graficzną stroną wierzeń. Interesują nas symbole ludów zamieszkujących od wielu tysiącleci większą część Europy. Ludy te osiadły na terenach położonych na zachodzie od rzeki Łaby, płynącej przez terytorium dzisiejszych Niemiec wschodnich. Wschodnia granice wytyczało przedgórze Uralu w dalekiej Rosji. Północną granicę oparły te ludy o wybrzeże Bałtyku, gdzie na jego brzegu na jednej z wysp południowego wybrzeża znajdował się prężny ośrodek jednego z mocnych i poważanych bogów. Natomiast ostatnia, południowa granica wytyczona była w górzystym terenie gór półwyspu bałkańskiego.

słowiańska odmiana stawstyki – kołowrót

Ludami, o których mowa są Słowianie.

W ich wierzenia ważną rolę, jak w każdym systemie wierzeń, odgrywały symbole. Na początku były to piktogramy związane z kultem wielu bogów oraz ceremoniami związanymi z codziennym życiem ludzi. Pogrzeby, zaślubiny, postrzyżyny i inne święta z kalendarza wymagały odpowiedniej oprawy graficznej.

Jednym z popularniejszych symboli była Swarzyca, którą nazywano także Świarzyca lub Kołowrót. Przypominała bowiem wyglądem tradycyjnie używany kołowrót. Symbol oparty był na planie krzyża. Zazwyczaj czteroramienna swastyka z zagiętymi pod kątem prostym ramionami, uzupełniona była motywami zdobniczymi równie prostymi i eleganckimi.

Drugim w kolejności i niezwykle ważnym, a także mocnym symbolem były Ręce Boga. Oparte graficznie o czteroramienny krzyż, na zakończeniach skrzyżowanych ramion posiadała poprzeczne belki, na których widniały wypustki. Każda belka miała po pięć wypustek. I przypominała ludzkie dłonie w uproszczonym rysunku.

Pentagram – w różnych kulturach symbol różnych pojęć, np. symbol doskonałości, kojarzony z życiem i zdrowiem albo symbol szatana. Źródło: Wikipedia

Ostatnim omawianym symbolem słowiańszczyzny jest Lunula. Lunula była atrybutem kobiecości. Wszystkie niewiasty chętnie nosiły cechę świadcząca o oddaniu się pod opiekę bóstwa solarnego, gdyż Lunula była wyobrażeniem księżyca. Księżyc symbolizował pełnię kobiecości. Choć jego wygląd wskazywał na druga kwadrę. Pełnia odnosiła się do tego, jak kobiety widziały siebie w społeczeństwie, Czym chciały mu służyć i o co tak skrzętnie zabiegały u boskich protektorów.

Jak dobrze znamy swoja historię

Ogólnie jest znany fakt, że wierzenia słowiańskie były związane z wiarą w wielobóstwo. Jednak z nazwaniem bogów po imieniu ma kłopot większa część populacji. Zapytany na ulicy przechodzień miałby problem z wyjaśnieniem, kto to jest Perun i jego symbol. Symbol Peruna był przecież kiedyś jednym z ważniejszych znaków. Ogólnie znanym i szanowanym.

Symbol Peruna

Niestety działanie przedstawicieli nowej wiary, czyszczącej pole pod nowy zasiew nie pozostawiło w całości ówczesnych miejsc kultu. Ostały się te, które odwiedzane były w tajemnicy i w końcu zapomniane. Zapomniano o nich z prostego powodu. W końcu zabrakło wyznawców kultywujących tradycję. Nie dotrwały te miejsca do naszych czasów także z powodu surowców użytych na ich konstrukcję. Jak widać w przypadku Rzymu i Grecji stało się inaczej. Kamień, jak nieśmiertelny posłaniec przeszłości mówi do nas przez wieki. Słowiańskie chramy modlitewne budowano przeważnie z drewna, którego było pod dostatkiem. Jednak łatwo ulegało pożarom, a w ziemi nie konserwowało się tak, jak to jest z kamieniem. Jeszcze innym powodem niezachowania się reliktów przeszłości było adaptowanie do tych celów naturalnych fragmentów krajobrazu. Las, wzgórze lub święte źródła mogły pełnić tę samą funkcję co asyryjskie świątynie albo egipskie na część najważniejszych bóstw.

Bóg Perun

Literatura też skutecznie ominęła ten okres w dziejach kultury słowiańskiej. Ówcześni nie znając zasad, jakimi rządzą się systemy przekazywania informacji na piśmie, pozostawili tę formę utrwalania kultury najeźdźcom. Okupanci rozprawili się z dziedzictwem pokoleń iście po barbarzyńsku. Przypominało to działanie dzisiejszego recyklingu elementów elektronicznych. Są tak subtelne i zminiaturyzowane, że aby je przerobić, trzeba najpierw wszystko rozdrobnić na maleńkie elementy.

Źródła: https://slowianskiesymbole.wordpress.com
https://mityslowianskie.wordpress.com
https://bogowieslowianscy.wordpress.com

Magia liczby trzy

Triskelion jest bardzo starym znakiem znanym w wielu zakątkach Europy. Znany był Celtom i Germanom. Jego początki zachowały się w sztuce starożytnej. Podczas wykopalisk archeologicznych przedstawiania na naczyniach z wypalonej ceramiki nie są wcale tak wielką rzadkością. Znajdowany jest na kawałkach ceramicznych skorup z wielką pieczołowitością składanych jak zestaw puzzli. Inne nazwy to trykwater albo triskele. Triskelion oznacza trójnóg lub posiadający trzy nogi. Symboliczne znaczenie trójki powraca często. Trzy punkty podparcia dają stabilność. Jest to najmniejsza ilość potrzebna do utrzymania równowagi. Choć w przyrodzie świata zwierzęcego nie była wykorzystywana przez ewolucję. Prawdopodobnie z racji symetryzacji ciał organizmów, preferującej tworzenie parzystych powtórzeń.

Triskelion złożony jest z trzech elementów kolistych, a właściwie spiralnych. Potrójna symetria dzieli przestrzeń płaska na równe odcinki po sto dwadzieścia stopni.

Symbolizuje zmagania i posuwanie się do przodu, czyli postęp. Może być dobrym znakiem dla sportowców i wojowników. Dziś chętnie jest używany przez skrajne często ugrupowania.

Znak Welesa – Gość z zaświatów

Kult Welesa jako jeden z nielicznych potwierdzają stare źródła pisane. Kroniki, będące opisem panowania ruskiego władyki służą jako źródło niewyczerpane i solidne. Choć napisane na zlecenie władcy stanowi rzetelne skarbiec informacji dotyczących wierzeń. Ruskie legendy potwierdzają wszystkie zawarte w rękopisach włodzimierzowskich szczegóły.

Ślady namacalne, bo odnoszące się do topografii miejscowej, jako znak Welesa, rozrzucone są po całej dawnej słowiańszczyźnie. Znaleźć je można w nazwach miejscowości, gór i zbiorników wodnych.

Znak Welesa

Zgodnie z tradycją ludowa górali podhalańskich, żył na ziemi smok o nazwie przypominającej imię podziemnego boga. Jego śmierć jest związana z nazwą góry w Tatrach. Smok Wołoszyn padł, zamieniając się w potężne wzniesienie.

Nazwy i nazwiska, którymi się ludzie mianują też noszą rdzenie należące do starego bóstwa.

Znana jest też opowieść już z czasów chrześcijańskich o świętym, który zniszczył w porywie świętego i słusznego gniewu, posąg Wołosa. Wtrąciwszy go w odmęty rzeki, uczynił nad nim znak krzyża na znak zwycięstwa i po to, by bałwan nie powrócił z czeluści.

Weles w początkach swej kariery patronował bydłu rogatemu. Był więc bogiem pasterzy. Skotij mówiono o nim. Patronował dużym stadom i pożytkowi z nich płynącemu. Pasterze zbierali się ze swymi stadami na dorocznych targach i sprzedawali co lepsze sztuki. Był więc Weles również patronem kupców. Patronował owej wymianie. A kupcy bywali przesądni więc stał się też bóstwem zaklęć i czarnej magii.

Weles

Jak trafił w zaświaty? O tym trudno wyrokować. Może za pewien czas niedługi, ktoś wpadnie na trop właściwy i wyjaśni jego zejście do podziemnego świata.

Chrześcijaństwo odebrało Welesowi prawo opieki nad stadami i powierzyło ją innemu świętemu. Świętemu z zastępów nowej wiary. Stał się nim niejaki św. Błażej. Łatwo znaleźć nić łączącą te dwie postaci. Wymieniony święty chrześcijański w słowiańskiej wersji językowej występującej w zasobach kilku narodów i zwany był Vlasem. Nawet istnieje podejrzenie, że stało się odwrotnie. I święty został wcześniej spoganizowany. Jeszcze przed zawitaniem nowej wiary na tereny Słowian.

Jak wykorzystywano symbole?

Wiele starych symboli znajdowało ponowne zastosowanie. Tak się stało niestety z popularnym w świecie słowiańskim znakiem, jakim jest kołowrót. Drugą szansę dostał w latach trzydziestych XX wieku, kiedy do władzy w Niemczech doszli narodowi socjaliści. Popularna swarzyca, inaczej swastyka stała się najbardziej znienawidzonym symbolem dla całej Europy i większości świata. Naziści sprytnie wykorzystali ten symbol na swój nowy sposób, interpretując historię. Poszukiwali korzeni wielu zjawisk i stosowali ich genezę tak, aby była zbieżna z ich ideologią. Narodowy socjalizm był atrakcyjny dla wielu ludzi o niższej pozycji społecznej. Widzieli w nim rodzaj windy pozwalającej na promocję. Winda ideologii wynosiła na wyżyny niejednego demagoga. Fundamentem, który budowali założyciele idei, miał doprowadzić do konsolidacji społeczeństwa. Miał stworzyć społeczeństwo jak monolit. Bez skazy. Taki twór był zdolny do zawojowania świata. Jak rasa panów miał się stać awangardą najpierw Europy, a później reszty świata.

Naziści, choć z całkiem innych pobudek, promowali szlachetne i ogólnie pochwalane wartości. Szczególnie cenne były dla nich więzy krwi i tradycje narodowe.

słowiańska odmiana stawstyki – kołowrót

Niestety uzupełnieniem tego zestawu stał się antysemityzm i antymarksizm. Ksenofobia stała się wszechobecna i miała swoje podstawy w interesach prowadzonych przez rząd. Rządzący pożyczali pieniądze od tych, którzy je posiadali. A wiadomo, kto przed wojną posiadał kapitał. Fortuny Rozencfajgów i innych o podobnym nazwisku stały się niewyczerpanym źródłem pożyczek. Co zrobić jednak kiedy trzeba oddać pożyczone pieniądze. Można jedną ustawą zmienić zasady gry. Nie jest to nowy wynalazek. W ten sposób postępowało wiele rządów. Jedna ustawa dawała możliwość wykonania skoku na kasę obywateli. Bliskim przykładem jest reforma walutowa w powojennej Polsce. Władze komunistyczne w tajemnicy i pośpiechu dokonało wymiany waluty. Stare pieniądze były ważne tylko kilka dni. W ten sposób z obiegu walutowego zniknęła ponad połowa używanych wtedy pieniędzy.

Więcej na: http://symboleswiata.pl

Swarzyca – kołowrót

Swarga, swarzyca, swarożyca, swastyka jest znana we wszystkich krajach indoeuropejskich. Symbolizuje szczęście, przychylność bogów, zwycięstwo czy dobre plony, jest traktowana jako symbol pozytywny. Na całym świecie znana była od co najmniej 10 000 lat, za czasów paleolitu. Używana w hinduizmie i judaizmie. Jeśli chodzi o słowiańskie symbole, to symbolizowała ona boga Swaroga – czczonego jako władcę słońca. Symbol ten jest rozróżniany na lewo i prawo skrętny co miało różne znaczenia, głównie jednak chodziło o kult solarny. Swarga (bądź kołowrót) była wykorzystywana jako symbol ochronny, oznaczano nią domy i narzędzia codziennego użytku, aby chronić się przed złymi warunkami pogodowymi i nieszczęściem. W różnych przypadkach pojawia się swarzyca pojedyncza (symbol słońca), lub podwójna (symbol Peruna). Jest jednak sporo ludzi którzy nie zgadzają się z tą interpretacją, pozostawiam wam rozstrzygnięcie co dokładnie symbolizuje swarzyca. Innym znanym symbolem słowiańskim są ręce boga, o którym możecie przeczytać również na naszej stronie.

Ręce boga – symbole słowiańskie

Symbol wykorzystywany przez prasłowian, co dowodzi odnaleziona w 1936r. popielnica w której składowano prochy zmarłych datowana na III-IV wiek. Wielu jednak twierdzi, że jest to propaganda stworzona w trakcie II wojny światowej, symbole słowiańskie jednak są bronione przez rodzimowierców. Znak ten został przyjęty przez Rodzimy Kościół Polski jako symbol religijny. Wszyscy zainteresowani kulturą słowiańską są zgodni, Ręce Boga symbolizują boga opiekuńczego, główny krzyż reprezentuje bóstwo obejmujące świat czterema ramionami (cztery strony świata), jest to uchwyt władczy i opiekuńczy dążący do równowagi, natomiast umieszczone pomiędzy ramionami pojedyncze swarzyce (symbole solarne) reprezentują boga słońca Swaroga.

Ręce boga na popielnicy (Fot. Ratomir Wilkowski):

Podwójne swarzyce reprezentują, pioruny, którymi włada Perun. Symbolem Swaroga, boga słońca był kołowrót. Nie trudno więc stwierdzić, że mamy do czynienia z symbolem bóstwa naczelnego, otoczonego przez dwóch najistotniejszych bogów słowiańskich (Peruna i Swaroga, piorun i słońce). Podwójne i pojedyncze symbole swarzycy są znacznie starsze i bardziej rozpowszechnione. Co jednoznacznie mówi nam, że jest to ideogram wszechobecnej i wszechogarniającej świat Słowian siły. Całość wyraża boga najwyższego w dwóch aspektach słoneczno-ognistym i władczo-opiekuńczym

Teraz trochę więcej o samym pochodzeniu wyżej wymienionej popielnicy, na której prócz rąk boga widniały ilustracje zwierząt (przyrody) i sylwetka ludzka (najwyższy bóg?) o właśnie tak grabiastych dłoniach jakie widzimy na samym symbolu. Odnaleziona w 1936r. na terenie Białej w woj. łodzkim była wykorzystywana przez nazistów do propagany. Wizerunek naczynia rozpowszechniany był na plakatach, ulotkach, w gazetach i nawet na medalach. Po czasie symbol „Ręce boga” stał się herbem okupowanego miasta. Sama popielnica zaginęła podczas wycofywania się wojsk niemieckich, pozostał nam po niej jedynie gipsowy odlew.